Sosyal bilimlerin baş belası bir açmazı vardır. Sosyal bilimler, bilim oldukları iddiasıyla pozitif bilimler gibi evrensel geçerliliği hedefleyen teoriler üretmeye çalışırlar. Ancak insan ilişkilerini incelemeleri sebebiyle bir türlü hedeflerine ulaşamazlar. Çünkü, genelgeçer bir teori üretmeye çalışan sosyal bilimciler de insan ilişkilerine maruz kalmaktadır. Yani üreteceği teorilerde maruz kaldığı insan ilişkilerinin etkisinden sıyrılamaz, objektifliğini kaybeder. Hatta bu sebepten ötürü sosyal bilimlerin bir bilim değil de disiplin olarak değerlendirilmesi gerektiğini savunanlar vardır. Söz konusu açmazdan iktisat bilimi de muzdariptir. Geçmişten günümüze pek çok kez iktisadın tanımlanması, farklı iktisadi sistemlerin ortaya çıkması bunun ispatı sayılabilir.
İktisat, bir sosyal bilim olarak değerlendirilmekle birlikte ne diğer sosyal bilimler kadar genelgeçerlikten uzaktır, ne de pozitif bilimler kadar evrenseldir. Çünkü, iktisadın konusu olan insanların ekonomik aktiviteleri öncelikle temel ihtiyaçlara göre şekillenmektedir. Temel ihtiyaçların insandan insana değişmemesi iktisadı pozitif bilimlere yaklaştırmaktadır. Temel ihtiyaçların ötesinde arzular devreye girdiğinde ise iktisat, genelgeçerlikten uzaklaşır ve sosyal bilim kimliği ortaya çıkar. Yani iktisat aslında ne sosyal bilimdir ne de pozitif bilimdir. İkisi arasında bir köprü vazifesi gören vasatın(orta yolun) ilmidir.
İktisadın, kelime anlamı incelendiğinde de yine itidalli olmaya, vasata vurgu vardır. Tüm bunlardan hareketle iktisat bilimi nedir sorusu şu şekilde cevaplanabilir:
Tabiattaki kaynaklar, insanların hayatını idame ettirmesine yetecek kapasitededir. Ancak söz konusu insanların sonsuz arzuları olunca kaynaklar yetersiz kalmaktadır. Bu durum insanların arzularının kesişmesi sorununa yol açar. Kaynakların, sonsuz arzular karşısında yetersiz oluşu ve arzuların kesişme sorunu bir öncelik problemine dönüşür. İktisat, hangi arzuların önceleneceği sorusuna cevap arar. Kaynakların yetersizliği sonucu kesişen insan arzuları arasında orta yolu bulmaya, vasatın ilmi olmaya çalışır.